Agressie en Geweld op de Werkvloer: Hoe Herken je het, Wat Kun je Doen en Hoe Kan een Vertrouwenspersoon Helpen?

Agressie en geweld op de werkvloer komen vaker voor dan je zou denken. Deze situaties kunnen zowel fysiek als mentaal schadelijk zijn en hebben grote impact op het welzijn van medewerkers en de werksfeer. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende vormen van agressie en geweld, hoe je ze kunt voorkomen, wat je moet doen als je ermee te maken krijgt en hoe een vertrouwenspersoon kan helpen bij de verwerking.

Wat voor Soorten Agressie en Geweld Kunnen Ontstaan op de Werkvloer?

Agressie en geweld op de werkplek kunnen verschillende vormen aannemen. Het is niet altijd fysiek; ook verbaal en psychologisch geweld vallen hieronder. Hier zijn de belangrijkste soorten:

1. Verbale agressie: Schelden, schreeuwen, beledigen of bedreigen met woorden. Dit kan openlijk of subtiel gebeuren en is vaak gericht op het intimideren of ondermijnen van een persoon.
2. Psychologische agressie: Dit omvat gedrag als manipulatie, het isoleren van een medewerker, het belachelijk maken of vernederen van iemand voor anderen. Dit soort agressie kan minder zichtbaar zijn, maar is vaak net zo schadelijk.
3. Fysieke agressie: Elke vorm van fysiek geweld zoals schoppen, slaan of duwen. Dit soort agressie is zeldzamer op de werkvloer, maar komt in sommige sectoren, zoals de zorg, wel voor.
4. Dreigen met geweld: Ook het dreigen met geweld, zoals het in gevaar brengen van iemands veiligheid, valt onder agressie. Het kan voorkomen tussen collega’s, maar ook van klanten of cliënten richting medewerkers.
5. Non-verbale agressie: Dit is minder duidelijk, maar kan bestaan uit dreigende gebaren, staren of intimidatie zonder woorden. Ook dit kan intimiderend en kwetsend zijn.

Wanneer Spreek je van Agressie en Geweld op de Werkvloer?

Agressie en geweld op de werkvloer betreffen alle gedragingen die een persoon bedreigd, geïntimideerd of onder druk gezet laten voelen. Als iemand herhaaldelijk of systematisch een ander probeert te kwetsen, angst aan te jagen of lichamelijk schade aan te richten, kan dit worden beschouwd als agressie of geweld. Hierbij hoeft het niet altijd direct op één persoon gericht te zijn; ook anderen kunnen zich door deze situatie bedreigd of onveilig voelen.

Hoe Kun je Agressie en Geweld op de Werkvloer Voorkomen?

Het voorkomen van agressie en geweld vraagt om een proactieve aanpak. Zowel medewerkers als leidinggevenden spelen hierin een belangrijke rol. Hier zijn enkele maatregelen die kunnen helpen om de werkplek veiliger te maken:

1. Beleid en duidelijke regels: Een heldere gedragscode waarin staat welk gedrag wel en niet wordt getolereerd, helpt medewerkers te weten waar de grenzen liggen.
2. Training en bewustzijn: Regelmatige trainingen over agressie en conflicthantering kunnen helpen om medewerkers en leidinggevenden bewust te maken van signalen van agressie en de juiste manieren om te reageren.
3. Communicatie en feedback: Een open communicatiecultuur waarin iedereen zich veilig voelt om zorgen of incidenten te melden, is essentieel voor een veilige werkomgeving.
4. Preventieve maatregelen: In sommige sectoren, zoals de zorg en het onderwijs, kunnen fysieke maatregelen, zoals beveiliging of toezicht, helpen om agressieve situaties te voorkomen of snel te de-escaleren.

Wat te Doen als je te Maken Krijgt met Agressie of Geweld?

Wanneer je zelf slachtoffer wordt van agressie of geweld op de werkvloer, is het belangrijk om snel te handelen en te zorgen voor je eigen veiligheid. Hier zijn enkele stappen om te volgen:

1. Blijf kalm en zoek veiligheid: Probeer zo kalm mogelijk te blijven en verlaat de situatie als dat kan. Je eigen veiligheid is het belangrijkste.
2. Meld het incident: Informeer direct je leidinggevende of HR-afdeling over het incident. Dit helpt om actie te ondernemen en vergelijkbare situaties in de toekomst te voorkomen.
3. Noteer de details: Schrijf zo snel mogelijk op wat er is gebeurd, met zoveel mogelijk details over de tijd, plaats en betrokkenen. Deze informatie kan nuttig zijn voor een formele melding of een klacht.
4. Zoek ondersteuning: Het kan moeilijk zijn om met de emotionele impact van agressie en geweld om te gaan. Zoek daarom steun bij collega’s, vrienden of een vertrouwenspersoon binnen de organisatie.

Wat te Doen als je een Getuige bent van Agressie of Geweld?

Ook als je een incident meemaakt dat niet direct op jou gericht is, kan het een grote impact hebben. Het is belangrijk om in zulke situaties te weten hoe je moet handelen:

1. Grijp niet direct in als het onveilig is: Jouw eigen veiligheid gaat voorop. Als je denkt dat de situatie gevaarlijk is, meld het dan aan de beveiliging of leidinggevende.
2. Steun het slachtoffer: Als het veilig is, probeer dan het slachtoffer te ondersteunen en kalmeren. Laat weten dat je er voor hen bent en hen wilt helpen.
3. Meld het incident: Getuigen zijn essentieel voor een goede opvolging van agressieve incidenten. Bespreek wat je hebt waargenomen met HR of de leidinggevende.
4. Reflecteer op je eigen gevoelens: Het meemaken van geweld of agressie kan ook voor jou als getuige emotioneel belastend zijn. Aarzel niet om hierover te praten met een vertrouwenspersoon.

Hoe Kan een Vertrouwenspersoon Helpen als je Agressie of Geweld Hebt Meegemaakt?

Een vertrouwenspersoon speelt een waardevolle rol bij het verwerken van agressie en geweld op de werkplek. Deze persoon biedt een veilige, vertrouwelijke omgeving waar je jouw verhaal kunt delen en ondersteunt je in de stappen die je kunt nemen. Vertrouwenspersonen kunnen op de volgende manieren helpen:

• Luisteren en steunen: De vertrouwenspersoon luistert naar jouw verhaal en biedt een steunende omgeving waarin je je veilig voelt om over je ervaring te praten.
• Advies geven: Vertrouwenspersonen kunnen je adviseren over de mogelijkheden om het incident te melden en begeleiden bij het officiële meldingsproces als je dat wilt.
• Nazorg en begeleiding: Na een incident kan de vertrouwenspersoon je emotioneel ondersteunen, helpen om de ervaring te verwerken en je doorverwijzen naar professionele hulp als dat nodig is.
• Vertrouwelijkheid waarborgen: Alles wat je bespreekt met een vertrouwenspersoon blijft vertrouwelijk, tenzij jij zelf aangeeft dat het gedeeld mag worden.

Slotwoord

Agressie en geweld horen niet thuis op de werkvloer. Het is belangrijk om dit gedrag te herkennen, te voorkomen en snel actie te ondernemen als het zich voordoet. Vertrouwenspersonen spelen een cruciale rol in het ondersteunen van medewerkers die dit hebben meegemaakt en bijdragen aan een veilige werkomgeving. Want waar vertrouwen heerst, daar volgt succes!